Là một trong những nhà đầu tư ngược xu thế hàng đầu của thế kỷ 20, John Tmpleton được giới đầu tư coi là người mua cổ phiếu dưới đáy của cuộc suy thoái bán ở đỉnh của thời kỳ bùng nổ internet và có vô số vụ đầu tư thành công khác giữa hai thời kỳ này.
Trong suy nghĩ của ông, đầu tư vốn luôn là một môn khoa học đồng thời cũng là một môn nghệ thuật. Tuy nhiên, có một điểm tương đồng giữa các trader xuất sắc là họ tránh được nhiều lỗi lầm. Một lỗi nhỏ cũng có thể phá hủy cả một công trình đầu tư công phu và đang vận hành tốt. Theo ông, những nhà đầu tư trẻ tuổi khi mới bắt đầu tham gia thị trường chứng khoán thường mắc phải những lỗi lầm sau và nếu học cách khắc phục được những lỗi cơ bản này, thì thành công sẽ dần tìm đến nhanh chóng.
1. Chần chừ cắt lỗ
Đây là lỗi phổ biến đầu tiên. Các nhà đầu tư trẻ tuổi thường cứng đầu và không tỉnh táo rút vốn ra khi bắt đầu thua lỗ. Đừng kiên nhẫn với những giao dịch thua lỗ. Điểm mấu chốt là cương quyết cắt lỗ để tiếp tục tiến lên.
Các nhà đầu tư dễ dàng tìm ra những lý do để biện hộ rằng thị trường đang sai và họ đang đúng. Hãy nhớ rằng thị trường luôn đúng. Bạn sẽ nghe thấy nhưng câu thoái thác như " Cổ phiếu này đã giảm giá quá nhiều, nó không thể giảm nữa đâu!". Thực tế chứng minh điều ngược lại.
Một trong những nguyên nhân khiến những nhà đầu tư non kinh nghiệm do dự không muốn cắt lỗ là họ ngại thừa nhận mình đã bị đánh bại. Hãy vượt qua tâm lý này. Đôi lúc giao dịch tốt nhất là rút ra sớm theo ông là để bạn hãy chỉ để mắt 5% thay vì 50%
2. Chốt lãi quá sớm
Đây là một lỗi rất căn bản. Khi một khoản đầu tư bắt đầu diễn biến tốt, các nhà giao dịch trẻ tuổi quá hấp tấp và do đó chỉ nhận về khoản lợi nhuận nhỏ nhoi trong khi bỏ qua những con sóng lớn để ra vào liên tục và nhiều khi có thể chạm ngưỡng cắt lỗ trong ngắn hạn. Hãy kiên nhẫn. Tất nhiên nắm chắc phần lãi nhỏ là một phản xạ rất tự nhiên của bất cứ nhà đầu tư nào.
3. Quá tập trung vào một cổ phiếu
Một lỗi cơ bản khác mà các nhà đầu tư trẻ tuổi thường mắc phải là yêu thích những giao dịch tập trung và all in với suy nghĩ làm giàu nhanh chóng vào một cổ phiếu. Bạn có thể mất tất cả tiền trong chốc lát mà không hiểu chuyện gì đã xảy ra.
Giao dịch tập trung thường có ý nghĩa là tất cả tin tức đều được tính vào giá. Tâm trạng có thể bị đảo ngược và những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệp không bao giờ hành động đủ nhanh. Họ có xu hướng dừng lại đúng lúc đang tồi tệ nhất, mà tất cả tiền đã kiếm được và quyết rằng trò chơi đa bị thao túng.
4. Làm chủ phân tích của chính mình
Nhà đầu tư trẻ nên tự hỏi 4 câu hỏi sau trước khi đầu tư:
a) Đã có bao nhiêu người được nghe tin này trước khi đến tai bạn. Nếu nhiều người biết trước bạn thì tin này đã quá trễ và giá đã lên cao rồi.
b) Tin này đã lan truyền bao lâu trước khi đến tai bạn? Mấy ngày rồi?
c) Ai mách tin này cho bạn? Người trong ban quản trị công ty? Hay chỉ là bạn bè?
d) Tin đó liệu có đúng không? thông thường, tin nội gián thì không được tiết lộ.
5. Loại bỏ suy nghĩ " Đầu tư là một trò chơi may rủi"
Có đến 80% nhà đầu tư trẻ tuổi luôn luôn mua cổ phiếu ở mức giá cao nhất. Lý do đơn giản bởi họ không biết chọn thời điểm nào để mua mà chỉ mua dựa trên tin báo hay những tin đồn được rò rỉ. Chỉ số ít nhà đầu tư biết cách chọn mua ở giá thấp. Vì vậy, có đến 80% người bị lỗ và chỉ có khoảng gần 20% kiếm được lợi nhuận. Đầu tư đúng thì làm giàu, đầu tư kiểu đánh bạc chắn sẽ bị cháy túi.